Jak zaprojektować oświetlenie we wnętrzu

Projekt oświetlenia - krok po kroku

Zaprojektowanie efektywnego i efektownego oświetlenia naszego wnętrza to złożony proces, w którym należy uwzględnić szereg czynników. Nie znaczy to jednak, że rozmieszczenie i wybór źródeł światła zawsze powierzyć należy specjaliście. Oczywiście projektanci wnętrz potrafią sprawić, że każde pomieszczenie – nawet to niewielkie, niskie i z pozoru trudne do zaaranżowania, nabierze blasku, ale jeśli weźmiesz pod uwagę określone czynniki, jeśli zastanowisz się nad odpowiedzią na szereg pytań związanych z danym wnętrzem, z pewnością uda Ci się z sukcesem zaplanować oświetlenie Twojego salonu czy sypialni.

Poniżej znajdziesz szereg kwestii, które należy rozważyć w procesie projektowym, jak również podstawowe pojęcia, które powinieneś znać, jeśli chcesz optymalnie oświetlić swoje wnętrze.

1. Określenie specyfikacji pomieszczenia

Pierwszym krokiem w projektowaniu oświetlenia pomieszczenia powinno być zastanowienie się nad jego specyfiką. Jaka będzie główna funkcja danego pomieszczenia? Jakie materiały i tekstury chcę w nim zastosować? Jaka będzie logika, czyli geometria danej przestrzeni? 

Nie da się dobrze zaprojektować oświetlenia we wnętrzu jeśli nie wiemy na przykład, jakie meble znajdą się w danej przestrzeni i jak będą rozmieszczone. Inaczej ustawimy meble w małym pokoju, a inaczej w obszernym salonie.

2. Ustalenie stref funkcjonalnych i hierarchii elementów w pomieszczeniu

Zachowanie geometrii we wnętrzu dodaje mu funkcjonalności, a przemyślenie i wyodrębnienie poszczególnych stref funkcjonalnych jest kolejnym krokiem w procesie projektowym. Ilość stref funkcjonalnych zależy w dużej mierze od wielkości pomieszczenia. Mała sypialnia służyć będzie głównie odpoczynkowi domowników, lecz jeśli nasza sypialnia jest większa bądź zmuszeni jesteśmy zmieścić w niej na przykład domowe biuro, to dane pomieszczenie pełnić będzie kilka funkcji. 

Podobnie ma się sprawa jeśli chodzi o hierarchię elementów w pomieszczeniu. Które meble będą głównymi aktorami w naszym wnętrzu? Które elementy będziemy chcieli podkreślić, wydobyć, a które ukryć? 

Jak widzisz, zaprojektowanie oświetlenia wymaga dość jasnej wizji Twojego wnętrza i dość dokładnej koncepcji zaaranżowania go. Oczywiście nie chodzi o to, byś dokładnie wiedział jaka kanapa stanie w Twoim salonie, ani jaki model fotela znajdzie się w Twojej sypialni, ale musisz wiedzieć jakie elementy wyposażenia uwzględnić w projekcie, jaka będzie ich funkcja i jak zostaną one rozmieszczone w przestrzeni.

3. Na jakim postrzeganiu wnętrza mi zależy?

Światło potrafi zdziałać cuda we wnętrzu. Potrafi sprawić, że dana przestrzeń będzie sprzyjać pracy bądź relaksowi, że będzie surowa lub przyjazna, wyrafinowana i elegancka bądź minimalistyczna. Oświetlenie wnętrza potrafi także podkreślić jego  walory lub ukryć wady. Sprawić, że dany pokój wyda się wyższy lub dłuższy. Dlatego w procesie projektowania oświetlenia warto zastanowić się, na jakim postrzeganiu wnętrza mi zależy. Co chcę osiągnąć za pomocą światła, jak dany pokój ma na mnie oddziaływać, jaki nastrój ma w nim panować. Pamiętaj, że także parametry światła, takie jak temperatura barwowa mają wpływ na postrzeganie otoczenia i to, jak się w nim czujemy.

Jeśli pokój jest mały, warto wybrać takie oprawy świetlne, które pozwolą dodać mu metrażu. Niskie wnętrza można „wyciągnąć” kierując strumień świetlny w odpowiednim kierunku. Salon w stylu glamour czy w stylu klasycznym wymagają innej dramaturgii niż surowe, minimalistyczne wnętrza czy eleganckie, jasne apartamenty w stylu French chic. Pomyśl o ogólnym wyrazie, charakterze i klimacie, jaki chcesz wprowadzić do wnętrza i lampach, które mogą Ci pomóc w osiągnięciu wybranego efektu. 

Ważnym aspektem jest także określenie tego, na jakim współczynniku kontrastu nam zależy. Światło może wprowadzić do wnętrz dramaturgię i teatralny efekt, ale nie każdemu gra światła i cienia może się podobać.  Jeśli wolisz delikatne rozproszenie potrzebujesz innych lamp, niż wnętrze z klimatem w stylu filmów noir czy minimalistyczny, surowy apartament bądź industrialny loft.

4. Jaki poziom oświetlenia powinien zostać zastosowany?

Jeśli wiesz już, jakie strefy funkcjonalne znajdą się w Twoim wnętrzu, warto zastanowić się nad dobraniem odpowiedniej intensywności i mocy światła. Parametrami, na które należy zwrócić uwagę, wybierając źródła światła do naszego wnętrza są:

- strumień świetlny, czyli moc świetlna (ilość światła) emitowana przez źródło światła i wyrażona w lumenach (lm). Im więcej lumenów ma żarówka, tym więcej światła emituje.

- Lux – jeden Lux odpowiada jednemu lumenowi na jeden metr kwadratowy. Lux uwzględnia obszar, na którym rozprzestrzenia się strumień świetlny, a nie jego intensywność. Jest to szczególnie ważne w przypadku kinkietów lub lamp wiszących czy stojących kierujących strumień światła ku dołowi.

- luminacja – intensywność wrażenia świetlnego odbieranego przez ludzkie oko spoglądające na światło wytwarzane bezpośrednio przez źródło lub pochodzące z odbicia od powierzchni. Dlatego też luminacja może być zdefiniowana jako intensywność świecenia lub jaskrawość przypisywana danej powierzchni, na którą pada.

Dobrze oświetlone wnętrze to składowa wielu czynników - powierzchni, funkcjonalności, aranżacji czy osobistych preferencji. Przyjmuje się jednak pewne wartości określające liczbę lumenów na metr kwadratowy, w zależności od rodzaju pomieszczenia, które chcemy oświetlić.

• Salon: 200-500 lm/m2 w zależności od ukształtowania salonu i aranżacji
• Jadalnia: 200-400 lm/m2
• Sypialnia: 100-300 lm/m2 w zależności od kolorów ścian, potrzeb, ilości czasu spędzanego w sypialni, a także tego, czy znajduje się w niej toaletka czy miejsce do czytania/pracy.
• Kuchnia: 300-500 lm/m2 górne oświetlenie, oświetlenie blatu roboczego ok 600 , żarówki w okapie ok. 400-800 lm/m2

• Korytarz, przedpokój: 100-200 lm/m2

• Łazienka: 400-700 lm/m2, w zależności od koloru ścian, wykonywanych zabiegów kosmetycznych, wielkości łazienki (ok 600 lm/m2 w okolicach lustra)
• Biuro, miejsce do pracy, nauki, czytania: 350-500 lm/m2
• Warsztat, pracownia: (miejsca wykonywania precyzyjnych czynności): 700-1200 lm/m2
• Pomieszczenia gospodarcze: 50-100 lm/m2

5. Spójna kompozycja oświetlenia?

Absolutnie kluczową zasadą, jakiej należy się trzymać jeśli zależy nam na wypracowaniu spójnej kompozycji oświetlenia, jest zasada uwzględnienia w projekcie różnych rodzajów opraw świetlnych, które odgrywać będą w naszym wnętrzu inne, uzupełniające się role.

- oświetlenie główne – zapewnia ogólną jasność w pomieszczeniu. Jego rolę odgrywają najczęściej oprawy sufitowe – lampy wiszące, oprawy sufitowe w postaci reflektorów na szynach czy wpuszczone w strop spoty świetlne.

- oświetlenie zadaniowe – zapewnia światło w strefach przeznaczonych do specjalnych zadań takich jak biurko, blat kuchenny, toaletka, etc. Źródłem takiego światła roboczego są najczęściej zadaniowe lampy LED, kinkiety z wysięgnikiem lub ruchomym kloszem, lampki biurkowe, etc.

- oświetlenie akcentujące i dekoracyjne – podkreśla detale wystroju oraz zapewnia odpowiednią atmosferę. Dzięki niemu możemy uwidocznić walory pomieszczenia, a jednocześnie odwrócić uwagę od jego mankamentów. Jeżeli chcemy wprowadzić do wnętrz intymny klimat i ciepło lub wyeksponować dzieło sztuk, dekorację, rzeźbę czy mebel to właśnie ta warstwa światła najlepiej sprawdzi się w tej roli. Oprawami, które pełnią często rolę świata dekoracyjnego czy akcentującego są kinkiety i lampy stołowe.

Mamy nadzieję, że wiesz już jak zabrać się do projektowania oświetlenia i jakie aspekty rozważyć zanim zdecydujesz się na wybór konkretnych lamp i opraw świetlnych. W razie jakichkolwiek wątpliwości lub pytań, nie wahaj się i skontaktuj się z naszym biurem obsługi klienta. Z przyjemnością służymy naszym Klientom profesjonalnym doradztwem.